2.5 Integraal werken
Integraal werken
De kern van integraal werken is de erkenning van de bredere context rond een (kwetsbare) persoon, waarbij men de hulpvraag of nood dus niet als afzonderlijk, of op zichzelf staand kan behandelen. Elke nood bevat een gelaagdheid, die ingevuld wordt door de toestand van de persoon in meerdere levensdomeinen, waaronder (maar niet gelimiteerd tot): financiën, lichamelijke gezondheid, psycho-sociaal welzijn, levensomstandigheden, enz. Dit impliceert ook dat de nood of hulpvraag constant onderhevig is aan veranderingen, waardoor de professional zijn handelingen telkens dient af te stemmen op de nieuwe, unieke situatie.
We zeggen wel “we willen heel holistisch kijken”, maar we kijken holistisch vanuit jouw professie, vanuit ik als verpleegkundige
Jasmine Buntinx, uit de podcast ‘Integraal werken’
Belangrijk hierbij is dat men zijn eigen rol als professional een plaats dient te geven in de bredere context, de grenzen van de eigen kennis en competenties dient te erkennen en beroep kan/durft doen op mede-actoren, waaronder ook de (kwetsbare) persoon zelf, om tegemoet te komen aan de noden. Integraal werken impliceert dat men domein-overstijgend moet samenwerken om tot de beste oplossing te komen. Elke actor bezit nl. een eigen expertise en kracht vanuit het domein waar hij/zij werkzaam is.
Als we echt integraal willen denken, moeten we de persoon langs ons zetten en de uitdaging in het midden; en de uitdaging bekijken vanuit alle perspectieven
Jasmine Buntinx, uit de podcast ‘Integraal werken’
De buurt, als fysieke leefomgeving maar ook als een verzamelnaam voor alle professionele actoren en bewoners, vervult dus meerdere rollen:
- De buurt beïnvloedt het ontstaan van de hulpvraag en biedt context om de hulpvraag beter te begrijpen: de buurt waarin een persoon woont hoort onmiskenbaar bij zijn leefomgeving. Het gaat dan niet alleen over fysieke kenmerken van de buurt, maar ook over zijn bewoners en relaties. Kennis over de buurt helpt de professional om een hulpvraag beter te begrijpen.
- De buurt kan aangewend worden om tegemoet te komen aan de gelaagdheid van de hulpvraag: professionele actoren maar ook buurtbewoners zijn vaak belangrijke schakels in de zoektocht naar een passen antwoord op een complexe hulpvraag. De kennis of hulpmiddelen die jij niet voorhanden hebt zijn elders vermoedelijk wel te vinden. Als professional ben jijzelf namelijk ook deel van een buurt: maak er gebruik van!
Samengevat
Integraal werken omvat dat men de hulpvraag/nood van de (kwetsbare) persoon niet afzonderlijk, op zichzelf staand benadert maar de invloed van de bredere context (in tijd en ruimte) erkent:
- De professional is zich bewust van de invloed van de ruimere leefwereld van de kwetsbare persoon en de invloed daarvan op wie de kwetsbare persoon is tijdens professionele contacten
- De professional kan de hulpvraag of de doelstellingen van de kwetsbare persoon begrijpen vanuit de leefwereld van de kwetsbare persoon
- De professional stemt zijn handelingen telkens af op de unieke situatie van elke kwetsbare persoon
- De professional erkent, omwille van de gelaagdheid van elke hulpvraag, zijn persoonlijke grenzen en deze opgelegd door de organisatie waar hij deel van uit maakt en doet bijgevolg gepast beroep op zijn samenwerkingsnetwerk om tegemoet te komen aan de vraag van de kwetsbare persoon
- De professional erkent de meervoudige rol die ‘een buurt’ kan spelen bij het, enerzijds, begrijpen en, anderzijds, tegemoet komen van de hulpvraag
CASUS
Compentie bekeken vanuit de casus van Jos en Maria
Maria lijkt de toenemende zorgen rustig te ontvangen, ze is coöperatief en doet wat ze zelf kan. Meestal is ze opgewekt, bijzonder vriendelijk en dankbaar. Het praten wordt steeds moeilijker, ze herkent de hulpverleners wel. Ze zwaait bij het binnenkomen en afscheid nemen.
Jos heeft ze graag in haar buurt, ’s avonds zitten ze naast mekaar in de zetel, kijken samen TV. Maria neemt dan de hand van Jos, zo zijn ze samen, zonder woorden.
An komt regelmatig langs. Ze zit dan samen met haar ouders op het terras en genieten van de tuin. Terwijl Jos naar de kippen is, zegt Maria zorgvuldig en traag: ‘Ik ga mijn best doen, zo lang ik kan, papa zal heel verdrietig zijn als hij afscheid moet nemen.’
An is ontroerd, ze reageert door de hand van haar moeder te nemen. ‘Ik weet het, jullie wensen zo lang mogelijk samen te blijven. Zullen we met de verpleging bespreken wat er nodig is om dat mogelijk te maken?’ Maria knikt, ‘doe dat’, zegt ze.
Kort daarna neemt An contact met Karin, de verpleegkundige en Patrick, de huisarts, met de vraag samen overleg te plegen over hoe ieder kijkt naar de mogelijkheden van Maria en Jos. Ze dienen na te denken over wat er nodig is om toekomstgericht de thuiszorg te kunnen uitbreiden. Frederik, de kinesist, wordt op vraag van Jos ook betrokken, het stappen lijkt moeizamer te gaan, Maria strompelt makkelijk en het verslag van de ergotherapeut met mogelijke aanpassingen aan het huis wordt een leidraad. Nadien volgt er een gesprek met de huisarts, An, Jos en Maria. De broer van An laat weten dat hij niet bij het gesprek wenst te zijn.
Zelfreflectie
- Hoe komt ‘integraal werken’ naar voor in dit verhaal?
- Hoe pas jij ‘integraal werken’ toe in de dagelijkse praktijk?
- Vind je dat ‘integraal werken’ een sterkte is, of eerder een uitdaging?
- Zijn er factoren die ‘integraal werken’ makkelijker of moeilijker maken? (Bij jezelf, de (kwetsbare) persoon, de omgeving,…)